Hepimiz günlük iş hayatımızda çeşitli sorunlarla karşılaşmaktayız ve bu sorunları bazen kendi içimizde çözerken, bazen de maalesef amirlerimiz tarafından disiplin yaptırımları ile karşı karşıya kalabilmekteyiz. Disiplin yaptırımları birer idari işlem özelliği taşımakta ve idari işlemin yetki, sebep, konu, amaç ve şekil bakımından hukuka uygun olması gerekmektedir. Bu niteliklerden birinin eksik olması idare işlemi hukuka aykırı hale getirir ve idare mahkemelerinde iptal edilmesi sonucunu doğurur.
İdari işlemi kısaca açıkladıktan sonra kişisel verilerin korunması amacıyla dosya bilgilerini açıklayamadığımız ve son 2 yıl içinde idare mahkemeleri tarafından iptal edilmiş birkaç idari işleminhangi gerekçelerle iptal edildiğini, sizlerin de benzer durumlarla karşılaştığınızda nelere dikkat etmeniz gerektiğini açıklamaya çalışalım.
Dava-1; Geçici Görevlendirme:
İdare tarafından personel eksikliği süreklilik arz eden bir merkeze yapılan geçici görevlendirmenin idare mahkemesinde iptali istemiyle açılan davada özet olarak;
Geçici görevlendirmenin süreklilik arz etmesi durumunda dönüşümlü olarak personel görevlendirmesi gerektiği,
Geçici görevlendirilecek personelin ihtiyaç duyulan merkeze en yakın lokasyondan görevlendirilmesi,
Geçici görevlendirmelerde kamu yararı esas amaç olmalı ve başka amaçlarla (personelincezalandırılması gibi) geçici görevlendirme yapılmaması,
Geçici görevlendirmede bir yıl içinde 3 aylık sürenin aşılmaması gerektiği,
Geçici görevlendirmede, norm kadroların doluluk oranının göz önünde bulundurulması gerektiği belirtilmiştir.
Bu gerekçeler ile idare mahkemesi tarafından geçici görevlendirmenin iptaline karar verilmiştir.
Dava-2; Devirli Gönderi Bırakılması:
İdare tarafından, dağıtıcı personele belirli bir sayıda gönderi cihetine eklendiği ve cihete eklenen bugönderilerin bir kısmının devir bırakıldığı, bu devir nedeniyle ‘’Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yerine getirilmesinde kusurlu bulunmak’’ fiilini işlediği gerekçesi ile kınama cezası verildiği, ilgilinin verilen disiplin cezasına itiraz etmesi sonucu idare mahkemesi tarafından verilen kararda özet olarak;
Mahkeme tarafından, idareye, öncelikle günlük kaç adet dağıtım yapılacağı hususunda tanımlanmış bir görevlendirme olup olmadığı,
Dağıtım yapılan bölgenin sabit mi yoksa değişkenlik gösterip göstermediği (Başka cihete giden personel için),
Dağıtım yapan personele adres bulmada yardımcı olacak teknolojik cihaz (navigasyon vb.) verilip verimediği, (Başka cihete giden personel için)
sorulmuştur. Dava konusu işlemde ilgili personel bilmediği ve başkasına ait bir cihette görevlendirildiği, bu nedenle adreslere hakim olmadığı gerekçesiyle devir bıraktığını belirtmiştir. Mahkeme tarafından verilen kararda;
Aynı merkez içerisinde devirli gönderi bırakan birden fazla kişi olmasına rağmen disiplin soruşturmasının yalnızca bir kişiye açılması,
Dağıtıcı personelin başka bir cihette görevlendirilmesi durumunda adres tespitine ilişkin gerekli teknolojik desteğin verilmesi,
Kendi görev alanında yaptığı teslime göre bilmediği bir cihette belli bir oranda daha az evrak yapmasının hayatın olağan akışı içinde normal karşılanacağı,
gerekçeleri ile verilen kınama cezasının iptaline karar vermiştir.
Bu dosyada dikkat edilmesi gereken bir hususta şudur; Dava dosyasında yer almasa da ilgili dağıtıcı arkadaşımıza verilen kınama cezası nedeniyle aynı zamanda yıl sonunda sicil başarı puanıdüşürülerek ikinci bir ceza verilmiştir. Sicil başarı puanının düşürülmesi ile ilgili olarak arkadaşımız kınama cezasının iptali davasının sonucu beklemiş, kınama cezası iptal edildikten sonra sicil başarıpuanının haksız yere düşürüldüğünü iddia etmiş ve sicil başarı puanının düşmesinden dolayı kendisine yapılan eksik ödemenin tarafına iadesini istemiştir. İdare tarafından bu talebe de olumsuzyanıt verilmiştir. Bu durumda ise yapılan hatalar ve yapılması gerekenler ise şunlardır;
Öncelikle bir fiilden dolayı iki ayrı ceza verilemez. Suçta ve cezada kanunilik ilkesi gereği her fiil kanunda belirtilen ceza yaptırımına tabidir. Olayımızda bir fiilden dolayı hem kınama cezası verilmiş hem de sicil başarı puanı düşürülmüştür. Buda suçta ve cezada kanunilik ilkesine aykırıdır.
Sicil başarı puanı düşürüldükten sonra kınama cezasının iptali için dava açılmış olsa da bu dava sicil başarı puanının düşürülmesinin iptali için açılacak davanın 60 günlük hak düşürücü süresini durdurmamaktadır.
Burada yapılması gereken sicil başarı puanının düşürülmesinin iptali için 60 günlük süre dolmadan yeni bir dava açmaktır.
Olayımızda arkadaşımız kınama cezasının iptali için dava açmış, sicil başarı puanının düşürülmesi için iptal davası açmamıştır ve hak düşürücü sürenin dolması nedeniyle de dava açma şansını kaybetmiştir.
Dava-3; Amirin Verdiği Göreve İtiraz:
Dava konusu olayımızda, ilgili dağıtım servisinde çalışan arkadaşımızın cihet alanı gönderi adetleri az olduğu gerekçesi değiştirilmek istenmiş, bunun üzerine dağıtıcı personelin bu karar itiraz etmesi ve akabinde kendisine baskı yapıldığı gerekçesi ile başka merkeze tayinini istemesi nedeniyle, merkez müdürü tarafından ‘’verilen emir ve görevlere itiraz etmek, amirine karşı saygısız davranmak’’ fiili işlendiği gerekçesi ile kınama cezası ile cezalandırılmasıdır. İlgili personel tarafından verilen kınama cezasının hukuka aykırı olduğu gerekçesi ile açılan iptal davasında özet olarak;
Disiplin cezaları kanunda öngörülen fiillerin işlendiğinin somut olarak ortaya konulduğu durumlarda verilebilir, amirine saygısızlık kavramı sübjektif nitelikte olup, hangi hal ve hareketin amire saygısızlık olarak algılandığı belirtilmelidir,
Amirin yaptığı uygulamayı bir baskı olarak gören ve bunu da dilekçesinde belirten davacıya karşı disiplin işlemi uygulanması, dilekçe hakkının kullanılmasının da bir nevi engellendiği,
Cihet alanının büyütülmesinin iş yoğunluğunu artıracağının davalı tarafından bildirilmesi ve işlerin aksayacağını beyan etmesi, (Müzekkerenin Önemi)
Davacının işlediği iddia edilen ‘’saygısız seviyesiz uslupla ‘’ ifadesinin açıklığa kavuşturulamadığı,
Yukarıda açıklanan nedenlerle verilen kınama cezasının iptaline karar verilmiştir.
Yazan: Kenan Arık