Yeni yayınlanan yol ücretleri prosedürü mesai arkadaşlarımızın beklentilerini karşılamamış ve yeni mağduriyetler ortaya çıkarmıştır. Tespitlerimiz ve yer verdiğimiz açıklamalar çerçevesinde; normlar hiyerarşisinin dikkate alınarak prosedürün revize edilmesini, personelin işten eve evden işe gidip gelirken katlanmak zorunda olduğu yol ücretlerinin tamamının her bir personel özelinde belirlenerek ödenmesini ve uygulamanın ocak ayı itibariyle devreye alınmasını talep ediyoruz.
Anayasamızın 53. maddesinde “Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin, Toplu Sözleşme yapma hakkına sahip olduğu” 128. maddesinde ise “Toplu Sözleşme hükümleri saklı kalmak koşuluyla memurların ve diğer kamu görevlilerinin aylık ve ödenekleri ve diğer özlük haklarının kanunla düzenleneceği” hüküm altına alınmıştır. 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun “Toplu Sözleşmenin kapsamı” başlıklı 28. maddesinde “Toplu Sözleşme; kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarını düzenleyen mevcut mevzuat hükümleri dikkate alınarak kamu görevlilerine uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve ücretler, her türlü zam ve tazminatlar, ek ödeme, Toplu Sözleşme ikramiyesi, fazla çalışma ücreti, harcırah, ikramiye, doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekleri, cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ve diğer mali ve sosyal hakları kapsar.” denilmektedir. Yine aynı maddenin devamında “Toplu özleşme hükümleri, sözleşmenin yapıldığı tarihi takip eden iki mali yıl için geçerlidir.” denilmektedir. Yer verilen açıklamalar çerçevesinde; Toplu Sözleşme hükümlerinin kanun hükmünde olduğu, Toplu Sözleşme ile belirlenen mali ve sosyal haklara, sözleşme tarafların, yasal olarak uymakla sorumlu oldukları açıktır. 2022 ve 2023 yıllarında kamu personeli aylıklarına uygulanacak olan artışı içeren 6. dönem Toplu Sözleşme metni 25 Ağustos 2021 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Söz konusu sözleşme metninin “PTT servis hizmeti” başlıklı 16. maddesinde “Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından nüfusu 150.000 ve üzeri olan illerde görev yapan personele işe geliş ve gidişlerinde servis hizmeti sağlanır. Servis hizmetinin ekonomik olmadığı durumlarda bu personele mesai günleri bir gidiş, bir geliş esas alınarak aylık toplu taşıma kartı veya ücreti verilir.” hükmü yer almaktadır. Toplu Sözleşmenin amir hükmü PTT personeline işe gidiş ve gelişlerde servis hizmeti veya yol ücreti ödenmesi gerektiği belirtilmiştir. Ödenecek yol ücreti personelin evden işe, işten eve gidip gelirken katlanmak zorunda olduğu yol ücretinin tamamını kapsamaktadır. Bilindiği gibi Normlar Hiyerarşisi, normların (kanun, yönetmelik vb) alt üst ilişkisinin, bulunduğunu, alt kademede yer almakta olan normun geçerliliğini üst kademede yer alan normdan aldığını ve alt normun üst kademedeki norma aykırılık teşkil edemeyeceğini ifade eder. Bu bağlamda; normlar hiyerarşisinde Toplu Sözleşme metni kanun hükmünde olduğundan kurumumuzca çıkartılan prosedürün üstünde yer almaktadır. Başka bir anlatımla Yönetim Kurulu tarafından çıkartılan/çıkartılacak prosedürlerin Toplu Sözleşme metnine aykırılık teşkil etmemesi gerekmektedir. Ancak 15.02.2022 tarihinde yayınlanan “PTT A.Ş Ücretsiz servis ve Yol Yardımı Verilmesine ilişkin Prosedür” incelendiğinde, öncelikle prosedürün dayanak başlıklı 3. maddesinde Toplu Sözleşmenin amir hükmüne hiç atıf yapılmadığı, Toplu Sözleşme hükmünde yol ücretlerinin tamamının ödenmesi öncül kural olarak hüküm altına alınmış olmasına rağmen PTT tarafından ödenecek yol ücretlerinin “yardım” şeklinde prosedüre işlendiği ve personelin işten eve, evden işe gidip gelirken katlanmak zorunda olduğu yol ücretlerinin tamamının değil belirlenen üst limitler dâhilinde ödeneceği hüküm altına alındığı görülmektedir. Diğer taraftan yukarıda belirtiğimiz üzere Toplu Sözleşme hükümleri ocak ayından itibaren geçerli olması gerekirken Prosedür yürürlük tarihi olan 15 Şubat 2022 tarihinden itibaren geçerli olacağı hüküm altına alınmıştır. Söz konusu prosedürün Toplu Sözleşme metninden bağımsız olarak değerlendirilmesi halinde bile günümüz şartlarında yol ücretlerini kısmen veya tamamen karşılamaktan çok uzak olduğu anlaşılmaktadır. Yol ücretleri yıl içerisinde birkaç kez artmasına karşılık asgari ücret yıllık olarak belirlendiğinden değişmemektedir. Ayrıca verilecek yol yardımı, Abonman kartı verilenler hariç, güncel gelir vergisi tebliğinde belirtilen istisna tutarını hiçbir şekilde geçemeyeceği belirtilmiştir. Söz konusu istisna tutar da yıllık olarak belirlenmektedir. Bu tablo karşısında personelin katlanmak zorunda olduğu yol ücreti yıl içerisinde gelen zamlarla artan bir grafik izlerken, asgari ücretin ve gelir vergisinden istisna tutarın aynı kalacak olması nedeniyle PTT tarafından karşılanacak yol ücreti sabit kalacaktır. Ayrıca belediyeler tarafından toplu taşıma hizmeti verilmeyen, minübüs-midibüs vb. araçlarla özel olarak ya da kooperatif şeklinde toplu taşımanın yapıldığı yerleşim yerlerinde oturan mesai arkadaşlarımızın belirtilen dört ödeme yöntemi arasında tercih hakkı bulunmamakta ve sadece nakit ücret ödenmektedir. Bu durumda da güncel fiyatlara bakıldığında PTT tarafından ödenecek tutarlar gerçek yol giderine nazaran oldukça düşük kalmaktadır. Yer verdiğimiz açıklamalar çerçevesinde; normlar hiyerarşisinin dikkate alınarak prosedürün revize edilmesini, personelin işten eve evden işe gidip gelirken katlanmak zorunda olduğu yol ücretlerinin tamamının her bir personel özelinde belirlenerek ödenmesini ve uygulamanın Ocak ayı itibariyle devreye alınmasını talep ediyoruz. Adil Haber-Sen
Yönetim Kurulu
Genel Müdürlüğe yazdığımız yazının ıslak imzalı halini ekte bulabilirsiniz: